Ibermática Fundazioa eta Gasteizko Ingeniaritza Eskolak IberQuantum Lab sortu dute, ezagutza transferentziaren eta talentuaren sorreraren esparruan teknologiak kuantikoen aldeko apustua egiten duen ingurune kolaboratiboa.

Bi erakundeek saioak eta prestakuntza eta dibulgazio jardunaldiak antolatuko dituzte, eta egungo gaiak ikertzeko, aztertzeko, garatzeko edo ikertzeko ikasketa akademikoak egingo dira, Gasteizko Ingeniaritza Eskolako irakasle eta ikasleen parte-hartzearekin.

Era berean, elkarrekin parte hartuko dute ordezkaritza eta lan foroetan, autonomia erkidego, estatu edo nazioarte mailako biltzar edo azoketan. Horrez gain, ikerketetan eta azterlanetan lortutako emaitzak argitalpen zientifikoen bidez zabalduko dituzte, eta lankidetzan arituko dira espazio ko-lankide bat diseinatu eta sortzeko, ikasgela propioen jarduerak garatzeko ekipamendu espezializatua izango duena.

Lehen urrats gisa, bi erakundeek konputazio kuantikoari buruzko hastapen-saio sorta bat antolatuko dute. Saio horietan, gaur egungo teknologiak, abantaila konputazionala duten algoritmo informatikoen oinarriak ulertzea eta optimizazio konbinatorialaren adibideak eta konputazio kuantikoaren aplikazioa ikustea jorratuko dira, ‘Quantum Machine Learning’ sistemetan eta simulazio fisikoko inguruneetan (baterien modelizazioa, molekulak, amortiguazioa eta bero sistemak, besteak beste).

Saio horietan, Ingeniaritza Eskolako profesionalek teknologia berri honetan has daitezke, Ibermática Fundazioaren “expertise”-tik emandako gomendioetan oinarrituta, benetako erabilera kasuak erabiliz, eta Eskolan kokatutako ‘iberQuantum-Lab’ laborategiaren esparruan. Hori guztia erreferente izango da etorkizunean titulazio propio bat abian jartzeko.

Bigarren iraultza kuantikoa

Azken urteotan teknologia kuantikoetan, batez ere konputazio kuantikoan, izandako aurrerapenak simulazio eta optimizazio sistemak eraldatzen ari dira, hazkunde esponentzialean dagoen adimen artifizial berri bati bide emanez.

Ordenagailu kuantikoak egokiagoak dira konputazio arazo konplexuetarako, hala nola optimizazio erronkak edo erreakzio kimikoen simulazioa, sendagaiak identifikatzea, geldialdi anitzeko logistika edo adimen artifizialeko algoritmoak.

Aitor Moreno, Ayesako Quantum Computing arduradunaren arabera, teknologia honen garrantzia “teknologia kuantikoa beste batzuk baino azkarrago garatzeko gai dena ikusteko geoestrategiako lehia” delako islatzen da, “horrek ziber-jauzi bat irekitzea ahalbidetuko duelako”. Bere iritziz, “industriak birsortzen ari den eta erronka etikoak planteatzen dituen iraultza da, eta etorkizuneko ikuspegi izatetik errealitate disruptibo bihurtu da”.

Konputazio kuantikoak klasikoarekin alderatuta duen abantaila nagusia kalkulu anitz aldi berean egiteko aukera ematen duela da, prozesuak bizkortzea ahalbidetuz. “Ezaugarri hori algoritmo berrietan sendotzen ari da, ingeniaritza industriala, automobilgintza, informatika, mekanika, kimika eta robotikan eragina dutenak. Diziplina zientifiko berritzaile bat izanik, konputazio kuantikoaren esparruan ikerketa ugari daude, baina baita berrikuntza proiektuetan eta azken bezeroengan ere kuantum irtenbideak ezartzen hasten ari dira, batez ere industria arloan”, azpimarratzen du.

Horrela, ondorioztatzen du “konputazio kuantikoan prestatzea apustu irabazlea dela. Gaur egun hala da, eta etorkizunean are indar handiagoarekin izango da. Gaur egun, ikerketa erakundeak eta enpresa batzuk eskuragarri dagoen talentua harrapatzeko lehiatzen ari dira, eta horren prestakuntza egokia duten pertsonak urriak dira ikerkuntzari, tresnak garatzeari edo kuantum soluzioak enpresen lan-fluxuan integratzeari eskaini ahal izateko”.